İstanbul’u en eski haliyle yaşamak istiyorsanız, mahalle kültürünün hala kaybolmadığı nostaljik bir Fener- Balat turu için hazırlanın.
Üsküdar, Çamlıca gibi alternatiflerin kalabalığı yaka silktirirken, Fener-Balat günden güne serpiliyor, güzelleşiyor. Fener -Balat yolunda ilerlerken karşınıza çıkacak her evin bir hikâyesi var. İnsanlar eskiden buraya gelmeye korkarlardı, şimdi geleni gideni bol. Balat’ta kahvaltısını yapıp, Fener’de çayını içmeyen kalmadı. Geçtiğiniz her sokakta bir tarih, bastığınız her taşta bir miras var. Fener’de Rumların, Balat’ta Musevilerin yaşam izlerini keşfedeceğiniz bu yolculukta birbirinden güzel sokaklarda kaybolmaktan çekinmeyin.
ÜÇ FARKLI DİN BİR ARADA
Üç büyük dine (Müslümanlık, Hristiyanlık ve Yahudilik) mensup komşuların bir arada yaşaması ve çok önemli tarihi yapılara ev sahipliği yapması ile Balat her zaman özel bir yerdi. Camdan cama sohbet edenler, çocuğunu camın önüne oturtup camdan baktıranlar, sokakta top oynayan, koşturan çocuklar, arabayla hızlı yüksek müzikle turlayan gençler, sokak kahvesinden yükselen tavla sesleri, camdan cama gerilmiş çamaşırlar… Sokak kültüründe görmeye hasret kaldığımız her şey hala yaşıyor.
CİBALİ KAPISI’NDAN BAŞLIYORUZ
Fener- Balat için tarihi bir tur yapmak niyetindeyseniz klasik başlangıç noktası Cibali Kapısı. Bu noktadan sonra ise gezi planınız tamamen size kalmış.
(Cibali Kapısı)
Fener’de görülecek yerlerin başında Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi ve Aya Yorgi Kilisesi geliyor. Eğer Aya Yorgi’de bir ayine denk gelirseniz, oldukça farklı bir ibadet tarzını deneyimlemiş olursunuz.
(Aya Yorgi Kilisesi)
FENER-RUM ERKEK LİSESİ
Ortadoks Patrikhanesi’ne din adamı yetiştirmek için kurulan ilahi fakülte Fener Rum Lisesi de, devasa mimarisi ve kırmızı rengiyle göz dolduruyor. Maalesef dışından incelemekle ve fotoğraflamakla kalıyorsunuz, yine de kesinlikle görmeye değer. Moğolların Meryemi Kilisesi ya da diğer adıyla Kanlı Kilise, Fener Rum Lisesi’nin çok yakınında yer alıyor, belki orayı da görmek istersiniz.
KİREMİT EVLER CADDESİ
Balat’ın merdivenli yokuş evleri ne kadar ünlüyse, Fener’in Kiremit Caddesi evleri de o kadar meşhur. Özellikle Usturumca Yokuşu’ndan aşağıya doğru yürürken yan yana dizilmiş kiremit evler çok hoş gözüküyor.
BALAT’TAN SELAMLAR…
Son zamanlarda açılan mekanlarla parlayarak bir cazibe merkezine gelen Balat’tayız. Cibali’den Fener’e doğru giderken, Bizans kilisesi olarak inşa edilen ve 15. yüzyılın sonlarına doğru camiye dönüştüren Gül Camii’nin tarihi dönüşüm serüvenine şahit oluyorsunuz. İstanbul’un tarihi hamamlarından olan Küçük Mustafa Paşa Hamamı’nı da rotanıza dahil edebilirsiniz.
(Gül Camii)
HAYAT IŞIĞI HASTANESİ
1899 senesinde fakirlere derman olmayı amaçlayan birkaç doktorun çalışmaları ve Sultan II. Abdülhamid’in desteğiyle kurulan, “Hayat Işığı” anlamına gelen Or-Ahayim Yahudi Hastanesi de hem manevi anlamı hem de eski tarz hastane mimarisiyle görülmeye değer.
(Or-Ahayim Yahudi Hastanesi)
RENGARENK MERDİVENLİ YOKUŞLAR
Balat geziniz sırasında size Cennet Mahallesi dizisini hatırlatan merdivenli yokuş sokaklarla karşılaşacaksınız. Rengarenk bir manzara eşliğinde harika fotoğraflar çekebilirsiniz.
PARİS TARZI BUTİK KAFELER
Balat’ta olmanın en güzel kısmı herhalde Paris sokaklarından fırlamış görüntüsü ile küçük kahvaltıcı ve kahveci dükkânları. Renkli dantel masa servisleri ve masalsı dekoruyla her kafe insanı ayrı bir heyecanlandırıyor. Bakınız; Maison Balat.
DEMİR KİLİSE
Haliç sahilinde bulunan klişe dolgu alan olduğu için, yapı kaymasın diye tamamen çelikten üretilmiş. 500 ton ağırlığındaki klişenin her parçası ufak gemilerle getirilmiş. Komple demirden oluşan bu kilise, vidalarla denizin üzerinde monte ediliyor. 14 yıl önce başlanan çalışmayla, etrafına 330 beton kazık çakılarak, böylece kilisenin kayması önleniyor. 2018’de yedi yıllık restorasyonun ardından tekrar hizmete girdi.
BURASI AGORA MEYHANESİ…
Behiye Aksoy’un sesinde ölümsüzleşen ve Fenerli Rumlar’ın asırlık uğrağı olan Agora Meyhanesi, Balat’ın orta yerinde duruyor. “Burası Agora Meyhanesi, burada yaşanır aşkların en şahanesi…” Gitmemiş olsanız da mutlaka duymuşsunuzdur burayı. Fenerli ve Balatlıların deyişiyle; ‘’Haliç’in bütün yolları Agora Meyhanesi’ne çıkar!’’
HER SOKAĞINDA BİR ADIM ATIN
Aşağıya Fener- Balat turunda ziyaret edebileceğiniz yerleri not düşüyorum fakat semtlerin tarihine, sokaklarında yürüyerek ve ezber yapmadan dokunmalısınız. Renkli evlerin olduğu yokuş sokaklardan çıkıp, tepe kahvecilerde duraksayıp, uzun uzun yürümelisiniz.
